 |
| Јован |
Во 1492 година, кога флотата на Кристофер Колумбо тргнала да го открие Новиот Свет, нејзиниот екипаж бил составен од морнари и авантуристи од цела Европа. И среде Шпанците, Португалците и Италијанците, верувањето дека имало еден член од Македонија, е силно присутно.
Приказната се фокусира на една конкретна личност, која се наоѓа во шпанската документација под името Хуан (Јован) од Лагуш.
1. Кој бил Хуан од Лагуш? Потеклото на мистеријата
Во записите за екипажот на водечкиот брод „Санта Марија“, постои личност именувана како Хуан (или Јован) Ескивел или Хуан Морено од Лагуш (Lago). Името Лагуш (Lago) е клучното место на мистеријата.
- Теоријата за Македонско потекло: Во македонската историографија, се верува дека Лагуш (Lago) не се однесува на село во Шпанија, туку е превод или фонетско прилагодување на името на местото Лаг или Езеро. Најсилната теорија е дека Хуан е всушност Јован од Охридското Езеро или од регионот околу Костурското Езеро (Лаг или Лагос на грчки), кој бил под венецијанско или османлиско влијание.
- Улогата: Според записите, Хуан од Лагуш бил наведен како морнар или помошник на бродот „Санта Марија“, иако неговата точна улога не е целосно расветлена. Некои извори го идентификуваат како аркебузир (човек задолжен за оружје).
2. Од Балканот до Новиот Свет
Како еден човек од Македонија би се нашол во Шпанија во 15. век?
- Трговија и патувања: Во тоа време, Балканот, особено градовите под венецијанско влијание, имале развиени трговски врски со Медитеранот. Јован најверојатно се нашол во јужна Италија или Португалија, каде што се приклучил на патувачките трговци и на крајот стигнал до пристаништето Палос де ла Фронтера во Шпанија, местото од каде што Колумбо отпловил.
- Авантуризам: Во ерата на големите географски откритија, многумина млади луѓе од цела Европа, уморни од војните и сиромаштијата, се пријавувале за екипажи во потрага по богатство и подобар живот. Јован од Лагуш бил еден од тие авантуристи.
3. Наследството на еден морнар
Без разлика дали Хуан од Лагуш бил токму Јован од Македонија, неговата приказна е моќна. Во тој критичен момент кога светот се проширувал, тој претставува симбол на македонскиот авантуристички дух и на поврзаноста со европската историја.
- Симболична врска: Оваа приказна го поставува македонскиот човек во срцето на светската историја – како сведок на едно од најзначајните патувања на сите времиња. Иако бил само еден од многумина, неговото присуство, макар и како индиректна претпоставка, е моќен доказ за жилавоста и патувачката природа на македонскиот народ.
Comments