 |
| Бункер |
Реално сценарио во блиска иднина, води кон постепена, но силна Корпоративна Апсорпција на Државата.
Ова е сценарио на Техно-феудализам каде што Корпорациите не ја уништуваат Владата, туку ја претвораат во своја алатка.
Еве како би се движеле дејствата во блиска иднина (до 2035 година):
1. Управувањето со Градот станува „Сервис“
Корпорациите нема да се обидат да станат градоначалници, туку ќе ја преземат контролата преку инфраструктура и податоци.
- Приватизација на Инфраструктура: Услугите како водоснабдување, енергетика и јавен превоз сѐ повеќе ќе се водат од големи приватни корпорации преку долгорочни концесии. Овие корпорации не само што ќе наплатуваат, туку ќе ги користат податоците од потрошувачката за да го профилираат секој граѓанин.
- Паметни градови (smart cities): Големите технолошки компании (Big Tech) ќе ја градат мрежата „Паметен Град“ (камери, сензори, 5G/6G). Тие ќе ја продаваат оваа услуга на државата како „безбедност“ и „ефикасност“, но контролата над податоците и надзорот ќе остане во рацете на Корпорацијата.
- Корпо-Здравство и Образование: Здравственото осигурување и високото образование стануваат привилегија што ја нудат само големите работодавци (Корпорациите). Вашиот здравствен резултат и образование се директно врзани за вашата корпоративна припадност, а не за државата.
2. Финансиска Контрола преку CBDC
Ова е клучниот механизам за контрола на поединецот.
- Централни Банки Дигитални Валути (CBDC): Владите ќе воведат национални дигитални валути. Иако тие ќе бидат официјално државни, инфраструктурата за нив (платформите, блокчејн технологијата, дигиталните паричници) ќе биде развиена и управувана од Големите Финансиски и Технолошки Корпорации.
- Програмирани пари: Корпорациите, во соработка со државата, ќе почнат да експериментираат со „програмирани пари“. На пример, социјалните бенефиции (UBI или субвенции) може да се програмират да се трошат само на производи од одредени, корпоративно одобрени добавувачи.
- Електронски Паричник = Социјален Статус: Како што споменавте, вашиот електронски паричник ќе биде многу повеќе од пари. Тој ќе содржи податоци за вашата кредитна способност, лојалност, здравствен резултат и јавно однесување (социјален кредит). Корпорациите што го управуваат системот имаат моќ да го ограничат вашиот пристап до одредени услуги или квартови врз основа на овие податоци.
3. Војна и Ривалство
Војните меѓу Корпорациите во блиска иднина не би биле отворени со тенкови, туку:
- Кибер-Војна (Cyber Warfare): Постојани, тајни напади на интелектуална сопственост, финансиски пазари и критична инфраструктура. Ова се води од елитни Корпоративни Хакери (Netrunners) и Приватни Разузнавачки Агенции.
- Правни Војни (Legal Warfare): Корпорациите се борат преку судовите и регулаторните тела, користејќи ја својата огромна моќ за лобирање за да ги уништат конкурентите со нови закони, даноци и регулативи.
- Пропагандна Војна: Битката за „перцепцијата“ на јавноста преку социјалните мрежи и вестите, со цел да се уништи репутацијата на противникот и да се предизвикаат масовни „дигитални откажувања“ од нивните производи и услуги.
4. Номадите во Реалното Сценарио (2035)
Номадите би биле малкубројни и ќе преживуваат во заборавени рурални области или погранични региони каде што контролата на државата и Корпорациите е слаба.
- Единствена Ниша: Нивната функција би била да бидат „транспортери на недозволеното“ – шверц на предмети што Корпорациите или државата сакаат да ги забранат (старо огнено оружје, незагадени семиња, аналогна технологија, печатени книги).
- Ризик од Надзор: Со сеприсутниот сателитски и дрон-надзор, да се биде потполно заборавен е речиси невозможно. Номадите ќе бидат постојано следени, но Корпорациите нема да се мачат да ги отстранат, освен ако не станат премногу ефикасни или идеолошки опасни.
Во овој свет, државата сѐ уште постои, но нејзината функција е главно да ги легитимира и спроведува правилата поставени од глобалните корпоративни играчи. Тоа е Корпоратократија, а не хаос.
Македонија, како мала, транзициска и географски важна земја, би била особено ранлива и би го искусила овој „Корпоративен Феудализам“ со силни локални специфики.
Еве како би се одвивала оваа светска ситуација во Македонија во блиска иднина (до 2035 година), без апокалипса:
1. Економска и Географска Поделба
Македонија не би била контролирана од една Корпо-Држава, туку би била поделена на зони на влијание меѓу различни меѓународни корпоративни интереси.
2. Улогата на Државата (Владата)
Владата нема да исчезне, но ќе биде „мешетар“ (broker) помеѓу Корпорациите и народот.
- „Револвинг Врата“ (Revolving Door): Политичарите постојано ќе се движат од високи државни функции кон корпоративни бордови и обратно. Ова ја брише границата помеѓу јавниот и приватниот интерес.
- Корпоративен Данок: Корпорациите ќе добијат огромни даночни олеснувања и субвенции во замена за „странски инвестиции“. Државната каса би била зависна од овие договори, оставајќи малку пари за јавните услуги.
- Имплементација на CBDC: Народната Банка на "Републиката" ќе го воведе МКД-CBDC, но платформата и софтверот ќе бидат развиени и одржувани од голема странска технолошка корпорација (на пример, „ЕуроТек Груп“). Ова ќе и даде на Корпорацијата увид во секоја трансакција.
3. Животот на Поединецот
Граѓанинот во градот (The City Dweller):
- Трудова Зависност: Поголемиот дел од работите ќе бидат ниско платени „GIG“ работи што ги доделува Корпорацијата преку апликации. Вашата „плата“ ќе биде во дигитални токени кои може да имаат ограничена употреба (на пример, не можете да купите некои странски производи или да платите во некои независни продавници).
- Социјален Статус: Достапот до квалитетна здравствена заштита, брз интернет и чиста вода ќе биде директно поврзан со вашиот корпоративен кредитен резултат (Credit Score).
4. Номадите во Македонија
Номадите нема да бидат хипици, туку изолирани, но вешти групи кои се борат против корупцијата и загадувањето.
- Географски Ниши: Тие би живееле во Шар Планина, Јабланица или други рурални, недостапни региони. Овие области се изоставени од корпоративните инвестиции, што иронично ги прави послободни.
- Борба за Чист Ресурс: Нивната главна борба би била за незагадена вода (од планински извори) и незагадено земјиште (далеку од рудници и корпоративен агро-бизнис).
- Улогата на Кланот: Клановите би биле составени од луѓе со технички вештини (стари инженери, хакери) и традиционални вештини (земјоделство, лов). Нивниот главен трговски предмет: чиста храна, природни лекови и аналогни комуникациски уреди (стари радија, Walkie-talkies) кои не можат да се следат.
- Локално Ривалство: Некои номадски кланови би можеле да бидат платени од локални олигарси да ги саботираат инфраструктурните проекти на конкурентските странски корпорации. Ова е класична стратегија на „користење на дивината“ за политички цели.
Во Македонија, овој процес би бил обележан со спој на дистописка технологија и постојана политичка нестабилност, каде што секојдневниот живот е борба за пристап до основните работи што некогаш биле јавно добро.
Сообраќајот и мобилноста ќе бидат една од највидливите манифестации на корпоративната контрола во Македонија.
Сценариото за блиска иднина (2035) би изгледало вака:
1. Сообраќајна Диференцијација: Богати vs. Сиромашни
Патиштата и возилата во Македонија би биле поделени на две паралелни, високо сегрегирани класи:
2. Приватни Автомобили: Поделба на Класи
- Нови Возила (EVs): Би биле скапи. Повеќето луѓе би ги користеле само преку лизинг/претплата (Car-as-a-Service) од големи банки или корпоративни лизинг куќи. Не сте сопственик, туку претплатник на мобилност.
-
Стари Возила (ICE): Ќе бидат легално дозволени, но економски невозможни во урбаните центри.
- Зони со Ниски Емисии (LEZs): Скопје и другите големи градови би имале строги зони каде што возилата со висока емисија не смеат да влезат или плаќаат екстремно високи дневни такси, насочувајќи ги сопствениците кон јавен превоз.
- Гориво: Цената на горивото за ICE возилата би била вештачки висока преку „еколошки даноци“ што го прави долгиот пат недостапен за обичниот граѓанин.
3. Јавен Транспорт: „Трамвајот на Елитата“
Јавниот транспорт би преминал од социјална услуга во Корпоративен Монопол.
- Железница (Возови): Главните меѓународни линии (на пр., Коридор 8, доколку се заврши) би биле контролирани од странски конзорциуми. Фокусот ќе биде на карго (товарен) сообраќај за Корпорациите, а не на патнички. Патничките возови би биле бавни, нередовни и застарени, со исклучок на скапите, брзи линии за корпоративните работници.
-
Автобуски Превоз (Урбан): Градскиот превоз (ЈСП) би бил приватизиран или воден преку јавно-приватно партнерство.
- Тарифи: Плаќањето би било исклучиво преку CBDC токени или дигитален паричник, што овозможува диференцијални тарифи (на пример, невработените плаќаат повеќе во шпицот) и постојан надзор на движењето.
- Рути: Автобусите би ги опслужувале првенствено корпоративните индустриски зони и елитните станбени квартови, додека старите населби би имале редок и лош превоз.
4. Контрола на Движењето и Номадите
Ова е најважниот аспект:
- Дигитални Патарини и Сензори: Секој автопат и главна клучка би биле покриени со сензори и камери. Вашиот автомобил (или вашиот дигитален паричник) постојано би комуницирал со мрежата. Доколку вашиот социјален/корпоративен кредитен резултат е низок, системот може автоматски да ви ја блокира патарината или да ве пренасочи кон долги, стари патишта.
-
Скенирање на „Дивината“: Корпоративните Дронови и Сателити (управувани од приватни безбедносни фирми) постојано би ги скенирале руралните области и планините.
- Номадски Патеки: Номадите би морале да користат традиционални, стари патеки или офлајн рути (воопшто нерегистрирани на модерните мапи) за да избегнат следење.
- Возила на Номадите: Номадите би возеле стари, модифицирани дизел возила (на пр. Stari FAP-ovi или Теренци од 80-тите) – возила кои не содржат никаква модерна електроника (Air-Gapped) за да избегнат хакирање и дигитално следење. Нивното гориво би било често само-произведено биодизел или шверцувано.
Во овој свет, слободата на движење повеќе не би била основно право, туку платена, дигитално регулирана привилегија.
Во овој контекст на Корпоративна Апсорпција, државните столбови како образованието, здравството и администрацијата во Македонија не би биле уништени, туку би биле преобликувани за да служат на корпоративните економски интереси.
Ова е сценарио на Двоен Систем (Dual System): еден ефикасен, платен од корпорациите, и еден јавен, деградиран и полн со надзор.
1. Образование (Школски Систем)
Целта на образованието би била брза и ефикасна подготовка на работна сила за потребите на Корпорациите.
- Приватизација на Знаењето: Јавното образование (основни и средни училишта) би било хронично недофинансирано. Ќе се фокусира на основни вештини и индоктринација со лојалност кон „системот“ (работата).
- Дигитални Платформи: Корпорациите за е-Учење (на пр. „GlobEd“) би го презеле развојот на наставните програми и софтверот. Образованието се сведува на „вештини“ за кои Корпорациите имаат потреба во моментот.
-
Високо Образование (Универзитети): Би се поделило на:
- Корпоративни Академии: Приватни, високо специјализирани факултети (ИТ, АИ, Финансии) директно финансирани од големи корпорации. Овде се образува елитата која има загарантирана работа и корпоративен статус. Цената е екстремно висока, но Корпорацијата ја плаќа во замена за 10-годишен договор за лојалност.
- Јавни Универзитети: Овие стануваат „работнички курсеви“ со фокус на општо образование и ниско платени професии. Дипломата од тука има мала вредност на пазарот, што ја зголемува социјалната нееднаквост.
- Номадите и Образованието: Номадските деца би биле евидентирани како „ризик“ за системот. Тие би имале многу слаб или никаков пристап до дигиталниот образовен систем. Нивното знаење би било традиционално и практично (земјоделство, механика, прва помош во дивина), што системот го смета за застарено, но што е од витално значење за преживување надвор од корпоративната мрежа.
2. Здравствен Систем
Здравството би било целосно подредено на принципот „Колку плаќаш – толку добиваш“.
- Примарна Здравствена Заштита (Јавна): Јавните клиники би биле пренатрупани, со недоволен персонал и застарена опрема. Услугата би била бавна и би служела само за основни, неитни случаи.
-
Корпоративно Здравство (Приватно): Ова е најголемиот бизнис.
- Здравствено Профилирање: Вашата Корпорација (работодавец) плаќа за вашето премиум осигурување. Осигурувањето е поврзано со вашата биометрија и податоци за животниот стил (колку спиете, што јадете, колку се движите). Ако имате „нездрав“ животен стил, вашата полиса е поскапа.
- Технолошка Јама: Најдобрата, најнова опрема, најдобрите лекари и напредните кибернетски третмани би биле достапни само преку корпоративни пакети. Луѓето без таков статус би биле третирани со застарени методи.
- Двајца Лекари: Најдобрите лекари би биле директно вработени од Корпорациите (високо платени), додека јавниот сектор би се потпирал на млади, неискусни лекари или стари лекари пред пензија.
3. Државна Администрација (Јавна Управа)
Администрацијата станува „дигитална порта“ чиј софтвер е развиен и контролиран од корпорациите.
- Дигитална Ефикасност, Физичка Неспособност: Најголемиот дел од услугите би се одвивале онлајн (е-Влада). Ова изгледа ефикасно, но секој клик и податок се обработуваат од корпоративни сервери. Ова и дава на Корпорацијата огромна моќ врз државните податоци.
- „Премиум Услуги“: Доколку сакате брза дозвола, лиценца или чист катастарски лист, мора да платите „експресен додаток“ (кој често оди во корпоративно управуван фонд или приватен „посредник“). Обичните граѓани би чекале со недели за основни услуги.
- Вработување: Државната администрација станува место за собирање нелојален или помалку вешт персонал. Корпорациите ги земаат најдобрите правници, ИТ експерти и финансиски аналитичари со многу повисоки плати.
- Комуникација со Номадите: Ова е критично. Номадите кои немаат дигитална идентификација (CBDC паричник, корпоративен профил, стабилна адреса) би биле невидливи или блокирани од системот. Тие би морале да комуницираат со администрацијата преку физички, аналогни методи кои се намерно направени спори и понижувачки (чекање со денови, комплицирани документи).
Во овој систем, државата намерно го деградира јавниот сектор за да ја легитимира и зајакне потребата од скапите, корпоративно контролирани приватни услуги.
Продолжува следната Недела...
Comments